بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Dini ve İLmi ARAştırmalar Merkezi

En-Necm Sûresi ayet 3 ve 4. El-Haşr Sûresi ayet 7

Tirmizî, İbnu Mâce, Beyhakî ve Dârakutnî'nin tahric ettikleri Mikdam bin Ma'dîkerib radıyallahu an­hu'dan nakledilen şu hadîs-i şerîf hepsini reddetmektedir:يُوشِكُ الرَّجُلُ مُتَّكِئًا عَلَى اَرِيكَتِهِ يُحَدَّثُ بِحَدِيثٍ مِنْ حَدِيثِى فَيَقُولُ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ كِتَابُ اللّٰهِ عَزَّ وَجَلَّ فَمَا وَجَدْنَا فِيهِ مِنْ حَلاَلٍ اِسْتَحْلَلْنَاهُ وَمَا وَجَدْنَا فِيهِ مِنْ حَرَامٍ حَرَّمْنَاهُ اَلاَ وَ اِنَّ مَا حَرَّمَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِثْلُ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ “Umulur ki bir adam kendisine mahsus tahtına yaslanır da, hadislerimden bir hadis dile getirilirken: "Bizimle si­zin aranızda hakem olarak Allah Azze ve Celle'nin kitabı vardır. İçinde helal bulduğumuzu helal ederiz; haram bulduğumuzu haram kılarız." der. Dikkat edin! Gerçekte Rasûlullah'ın haram kıldığı şeyler de Allah Teâlâ'nın haram kıldığının misli kadardır.”
 
            Bu hadîs-i şerîfin mu'cizesi bizim zamanımızda apaçık ortaya çıkmaktadır ve şu ayet-i kerîmelerle teyid olunmaktadır:
 
            وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الهَوَى اِنْ هُوَ اِلاَّ وَحْىٌ يُوحَى “O başıboş konuşmuyor. Konuşması da görüşü değildir. O ancak vahiydir. Ona ilham edilmiştir.”[[1]]
 
            Ulemâmız, imamlarımız dediler ki: Peygamber'in sünneti ayet gibidir. Ona vahiy olarak gelmiştir. Şu kadar ki, vahy-i metluv = Kur'an değildir.

            وَمَا اٰتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا “Rasû­lüm'ün size getirdiği şeyleri tutun. Sizi sakındırdığı yasaklarına da son verin.”[[2]] Şübhesiz «şeyleri» ke­limesi, Peygamber'in, Kur'ân'ın tefsîrinde beyan et­miş olduğu emr ve yasaklarıdır = sünnetleri = şeriati = dînidir. Ve nitekim konu hadîsinin sonunda:

            اَلاَ وَاِنَّ مَا حَرَّمَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِثْلُ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ “Dikkat edin! Gerçekte Rasûlullah'ın haram kıldığı şeyler de Allah Teâlâ'nın haram kıldığının misli kadardır.” buyurması, bu ayetin = Haşr Sûresi 7. ayetinin aynısıdır.

Bu itibarla Hicrî 388'de vefat eden İmam Hat­tâbî'den naklen Hicrî 671'de vefat eden İmam Kurtubî diyor ki: «Nebî sallallâhu aleyhi ve sellem, zâhirî olan metluv vahyi kadar, bâtınî ve ğayri metluv olan vahyi ile de ahkâmı beyan etmiştir. Aynı zamanda vahy-i metluv yani okunması ibadet olan Kur'an kadar, Kur'an değil, tefsîri olarak Ona vahyedilmiştir. Buna vahy-i ğayri metluv denildi. Öyleyse, kendisi ahkâmı çıkarmakta serbesttir. Dilediği vecihle ayeti beyan ve izah eder, hükmünü tahsis eder. Hâsılı Onun sünneti de hükmü beyan etmekte aynen Kur'an gibidir.»



[[1]]En-Necm Sûresi ayet 3 ve 4

[[2]]El-Haşr Sûresi ayet 7